MİRASIN GERÇEK REDDİ DAVASINDA, DAVACILAR DURUŞMAYA GELMESE DAHİ MAHKEME DOSYAYI İNCELEYİP BİR KARAR VERMEK ZORUNDADIR
- Av. Özgür GÜL
- 18 Tem
- 2 dakikada okunur
Mirasın kayıtsız şartsız reddine ilişkin beyanın, Sulh Mahkemesine ulaşmakla sonuç doğurduğunu, bu nedenle talep edenlerin ayrıca duruşmaya gelme zorunluluğu olmadığı
KANUN YARARINA BOZMA KARARI
YARGITAY 7. HUKUK DAİRESİ'NİN 20.05.2025 TARİH, 2025/4570 ESAS VE 2025/2692 KARAR SAYILI İLAMI
KARAR ÖZETİ
İlk Derece Mahkemesinin Kararı:
Ankara 3. Sulh Hukuk Mahkemesi, davacının (Yasemin Atay'ın) 20 Temmuz 2010 tarihli duruşmadan haberdar olmasına rağmen katılmadığı gerekçesiyle dosyayı "işlemden kaldırmış" (yani askıya almış). Daha sonra, yasal 3 aylık süre içinde dava yenilenmediği için mahkeme, davanın "açılmamış sayılmasına" karar vermiş (yani davanın hiç açılmamış gibi kabul edilmesine). Bu karar temyiz edilmeden kesinleşmiş.
Adalet Bakanlığı'nın Temyiz Talebi (Kanun Yararına Bozma):
Adalet Bakanlığı, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 363. maddesine dayanarak, bu kesinleşmiş kararın "kanun yararına bozulmasını" istemiş. Bakanlık, kararın hukuka aykırı olduğunu düşünüyor. Bu talep, olağan bir temyiz yolu değil; hukuka aykırılık olduğunu düşünen Adalet Bakanlığı'nın, kararı kanun yararına temyiz ediyor.
Yargıtay'ın Değerlendirmesi ve Gerekçesi:
Yargıtay, mirasın gerçek reddi davalarının "çekişmesiz yargı" işlerinden olduğunu vurguluyor (yani ortada bir anlaşmazlık yok, sadece bir hukuki durumun tespiti gerekiyor).
Mirasın gerçek reddi, mirasçıların mirası kayıtsız şartsız reddettiğini beyan etmeleriyle gerçekleşir. Bu beyan, Sulh Hakimi tarafından tutanakla tespit edilmelidir.
Sulh Hakiminin görevi, reddin süresinde olup olmadığını, reddeden kişinin mirasçı sıfatını taşıyıp taşımadığını incelemektir. Mirasçılık sıfatı varsa, red beyanını tespit ve tescil etmekten ibarettir.
Mahkeme, mirasçılık sıfatını kendiliğinden (re'sen) tespit etmek zorundadır. Mirasçılardan belge istenebilir, ancak bu konuda zorlama yapılamaz. Miras bırakanın nüfus kayıtları incelenerek, mirası reddedenlerin mirasçılık sıfatları belirlenmelidir.
Yargıtay, mirasın kayıtsız şartsız reddine ilişkin beyanın, Sulh Mahkemesine ulaşmakla sonuç doğurduğunu, bu nedenle talep edenlerin ayrıca duruşmaya gelme zorunluluğu olmadığını vurguluyor.
Mahkeme, gerekli incelemeleri yaparak, taraflar duruşmaya gelmese bile mirasın reddi hakkında karar vermelidir.
Yargıtay'ın Kararı:
Yargıtay, ilk derece mahkemesinin davanın açılmamış sayılmasına karar vermesinin usul ve yasaya aykırı olduğuna hükmediyor ve bu nedenle, Adalet Bakanlığı'nın kanun yararına temyiz talebini kabul ederek kararı sonuca etkili olmamak üzere bozuyor.
Yorumlar