YARGITAY KARARI

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki borca itiraz ve şikayet uyuşmazlığından dolayı yapılan inceleme sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulü ile işlemiş faiz alacak kaleminin düzeltilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.

Kararın şikayetçi borçlu tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı borçlu tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi ... tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Şikayetçi borçlu şikayet dilekçesinde; takip konusu çekler nedeniyle önce... tarafından ... İcra Müdürlüğünün 2019/69907 esas sayılı dosyası ile takibe geçildiğini, bu takipten vazgeçilerek bu kez ... İcra Müdürlüğü 2020/62827 esas sayılı dosyasından takip başlatıldığını, ... bu takipte takip alacaklısının yetkili hamil olmadığını, ödeme emri ekinde çeklerin arka yüzlerinin bulunmadığını, faiz oranının kanuna aykırı olduğunu, talep edilen faizin avans işlemlerinde uygulanacak %10 oranının üzerinde olduğunu, takibe konu edilen çeklerin çalıntı olduğunu bu nedenle menfi tespit davası açılacağı sırada yeni bir takip başlatıldığını, yeni takibin alacaklısının ilk takip alacaklısının eşi olmakla durumdan haberdar olduğunu bu nedenle...’e karşı sahip olunan tüm defi ve itirazların kendisine karşı ileri sürülebileceğini belirterek takibin ve ödeme emrinin iptali ile alacaklı aleyhine tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Alacaklı duruşmadaki beyanında davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile borçluya gönderilen ödeme emri tebliğ işleminde yasaya aykırılık bulunmadığı, çekin bankaya ibrazından sonra alacaklı ...'in cirosunun bulunduğu, vadeden sonra yapılan cironun alacağın temliki hükümlerini doğuracağı bu nedenle alacaklının yetkili hamil olduğu, ibraz tarihinden itibaren üç yıllık sürede takibe geçildiğinden zamanaşımı itirazının yerinde olmadığı, borcun ödendiği veya ertelendiğine dair belge ibraz edilmediği, çeklerin çalıntı olduğu ve bedelsiz kaldığı iddialarının dar yetkili icra mahkemesinde incelenemeyeceği belirtilerek mahkemece alınan 01.09.2021 tarihli ek raporda fazladan faiz talep edildiğinin tespit edildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile ... İcra Müdürlüğünün 2020/62827 Esas sayılı dosyası üzerinden davacı borçlu hakkında başlatılan takipte 11.11.2020 tarihi icra emrinde 16.446,00 TL olarak yer alan işlemiş faiz alacak kaleminin 15.382,51 TL , 18.603,00 TL olarak belirtilen işlemiş faiz alacak kaleminin 15.093,48 TL olarak düzeltilmesine, fazlaya ilişkin isteminin reddine, şartları oluşmadığından davalı lehine tazminata hükmedilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde borçlu istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Borçlu şikayet dilekçesi içeriğini tekrar ederek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesi karar gerekçesi tekrar edilerek istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde borçlu temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Borçlu dava dilekçesi içeriğini tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık çeke dayalı kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takipte alacaklının yetkili hamil olmadığını ve sair itiraz / şikayetlerini ileri sürerek takibin iptali istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

İİK'nın 170/a-2,TTK'nın 790. maddesi

3. Değerlendirme

TTK'nın 790. Maddesinde; "Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. Çizilmiş cirolar yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro izlerse, bu son ciroyu imzalayan kişi çeki beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır.

" denilmiştir.

Öte yandan, somut olayda; takip alacaklısı ...'in ibraz anında takip konusu çeklerde ciro silsilesi içerisinde yer almadığı çeklerin fotokopisinden anlaşılmaktadır. Çeki ibraz eden... olup bu şahsın ibrazdan sonra takibi yapan hamil ... lehine bir cirosu bulunmamaktadır. Hukuk Genel Kurulu'nun 24.04.1996 tarihli 1996/12-136 E. 1996/288 K. sayılı kararında da açıklandığı gibi, takip alacaklısının ciro silsilesi içerisinde yer almaması halinde ve bankaya ibraz için ciro edenin de son hamil olduğunun belirlenmesi durumunda takip alacaklısının yetkili hamil olabilmesi için ibrazdan sonra adı geçene (temlik hükmünde de olsa) bir cironun varlığı zorunludur.

Öyleyse; ibrazdan sonra çekin ciro edilmesi mümkündür. Ancak bunun için ibrazdan önceki son cirantanın, ibrazdan sonra cirosunun bulunması zorunludur.

Somut olayda ibrazdan önce son ciro Yasin'e ait olup, ibrazdan sonra... tarafından yapılmış bir ciro olmadığından takip alacaklısı, yetkili hamil değildir.

O halde, mahkemece, takip alacaklısı yetkili hamil olmadığından İİK'nun 170/a-2. maddesi gereğince takibin iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi ve Bölge Adliye Mahkemesince de istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

1 Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nin 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nin 373/1. maddesi uyarınca, temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi’nin 24.03.2022 tarih ve 2022/299 E. - 2022/1155 K. sayılı kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. ... 2. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 02.11.2021 tarih ve 2020/576 E. - 2021/628K. sayılı kararının BOZULMASINA, bozma nedenine göre bu aşamada borçlunun sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına,

Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

Peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine,

26.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.