Davalı tarafından düzenlenen 33 adet toplam 667.970,78 TL tutarındaki faturanın davacı tarafın ticari defterlerinde eksiksiz olarak kayıtlı olduğu, bu nedenle faturalara konu malların (fidelerin) davalı tarafından davacıya teslim edildiğine dair karine meydana geldiği, davalının fideleri sonradan teslim edeceğini ve buna rağmen teslim etmediğini ispat yükünün menfi tespit davalarını açan davacıya ait olduğu, davalı tarafın, fidelerin teslimini ispat etmiş sayılması karşısında ödemeyi ispat yükünün davacıda olduğu...
YARGITAY 11. HUKUK DAİRESİ'NİN 14.01.2025 TARİH, 2023/6807 ESAS VE 2025/98 KARAR SAYILI İLAMI
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1122 Esas, 2023/2022 Karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2019/555 E., 2022/342 K.
BİRLEŞEN DAVA : Konya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/202 E.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı asıl ve birleşen davada davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
1.Davacı vekili asıl dava dilekçesinde; taraflar arasında şifahi olarak meyve ve sebze fidesi alımı konusunda anlaşma yapıldığını, anlaşmaya göre, davalının müvekkiline kararlaştırılan miktarda fide göndereceğini, müvekkilinin de buna karşılık davalıya toplam bedeli 650.000,00 TL olan 7 adet çek ile toplam bedeli yine 650.000,00 TL olan bono vereceğini, müvekkili edimini yerine getirmesine rağmen davalının herhangi bir mal teslim etmediğini, davalının düzenlediği e-faturaların müvekkiline ulaştığını ancak bu faturalarda yazılı malların müvekkiline teslim edilmediğini ileri sürerek öncelikle davacıya teslimi gereken 650.000,00 TL tutarındaki ve ileride davacının nitelik ve çeşitlerini bildireceği meyve fidanlarının davalıdan alınarak davacıya verilmesini, mahkemenin aksi kanaatte olması halinde ise müvekkilinin dava dilekçesinde bilgilerine yer verilen 7 adet çekten dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davacı vekili birleşen dava dilekçesinde; asıl dava dilekçesinde ileri sürdüğü maddi vakıaları tekrar ederek müvekkilinin davalıya dava dilekçesinde bilgilerine yer verilen 6 adet bonodan dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Ası ve birleşen davalarda davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı satın aldığı ürünlerin teslim edilmediğini iddia etse de bu ürünlere ilişkin faturalara herhangi bir şekilde itiraz etmediğini ve iade faturası düzenlemediğini, davacının taleplerinin belirsiz ve hukuka aykırı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı tarafından düzenlenen 33 adet toplam 667.970,78 TL tutarındaki faturanın davacı tarafın ticari defterlerinde eksiksiz olarak kayıtlı olduğu, bu nedenle faturalara konu malların (fidelerin) davalı tarafından davacıya teslim edildiğine dair karine meydana geldiği, davalının fideleri sonradan teslim edeceğini ve buna rağmen teslim etmediğini ispat yükünün menfi tespit davalarını açan davacıya ait olduğu, davalı tarafın, fidelerin teslimini ispat etmiş sayılması karşısında ödemeyi ispat yükünün davacıda olduğu, davacı taraf ödeme amacıyla davalı tarafa asıl davaya konu toplam 650.000,00 TL bedelli 7 adet çek ve birleşen davaya konu toplam 650.000,00 TL bedelli 6 adet müşteri senedi vermiş ise de, çeklerden dolayı banka tarafından ödenen 9.720,00 TL'lik banka sorumluluk tutarı hariç çek ve senet bedellerinin hiçbirisinin ödenmediğinin anlaşıldığı gerekçesiyle asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın reddine karar verilmiş, hüküm asıl ve birleşen davada davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
IV. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davacı-birleşen dosya davacısının asıl ve birleşen dosyaya yönelik istinaf başvuru talebinin esastan reddine karar verilmiş, karar asıl ve birleşen davada davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ İNCELEMESİ
A. Dava ve Hukuki Nitelendirme
Asıl dava çekler nedeniyle borçlu olmadığının tespiti, birleşen dava bonolar nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 353/1-b(1) hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, asıl ve birleşen davada davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 14.01.2025 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.
Comments